über

über¹

〈bijvoeglijk naamwoord〉 〈informeel〉

1 over

2 superieur

♦voorbeelden:

1    dafür hatte er immer was über • dat lag, zinde hem altijd wel

2    jemandem in einer Sache über sein • iemand in iets de baas zijn

¶    eine Sache über sein • iets beu zijn, genoeg van iets hebben

————————

über²

〈bijwoord〉

1 over ⇒ meer dan, boven (de)

2 gedurende ⇒ door

♦voorbeelden:

1    über hundert Gäste • over de, meer dan honderd gasten

      über zwanzig Jahre (alt) sein • boven de twintig zijn

      über und über • door en door; 〈ook〉van onder tot boven

2    den ganzen Tag über • de hele dag (door)

————————

über³

〈voorzetsel + 3,4〉

1 over ⇒ over … heen; 〈zelden〉 buiten

2 boven

3 〈voorzetsel + 3〉aan de overkant, overzijde van ⇒ aan de andere kant van, over

4 〈voorzetsel + 4〉via ⇒ over

5 〈voorzetsel + 4〉gedurende ⇒ met, over

6 〈voorzetsel + 4; regionaal〉over, in

7 〈voorzetsel + 4〉op ⇒ en nog eens

8 〈voorzetsel + 4〉tengevolge van ⇒ door, van

9 〈voorzetsel + 4〉van ⇒ ter waarde van

♦voorbeelden:

1    einen Pulli über die Bluse ziehen • een trui over de bloes aantrekken

      über den See schwimmen • het meer overzwemmen

      über die Straße gehen • de straat, weg oversteken

      froh über eine Sache • blij om, verheugd over iets

      über eine Sache hin(aus), hinüber • over iets heen

2    zwei Grad über null • twee graden boven nul

      ein Sieg über jemanden • een overwinning op iemand

      die Lampe hing über dem Tisch • de lamp hing boven de tafel

      er hängte die Lampe über den Tisch • hij hing de lamp boven de tafel

      über eine Sache emporragen • boven iets uitsteken

3    über den Bergen • aan de andere kant van de bergen, over de bergen

4    über Köln fahren • via Keulen rijden

5    über Weihnachten • met Kerstmis

      über das Wochenende ans Meer fahren • het weekend naar zee gaan

      über eine bestimmte Zeitspanne (hinweg) • gedurende een bepaalde tijd

7    Lügen über Lügen • leugens op leugens

      eine Dummheit über die andere • de ene stommiteit na de andere

8    über dem Lärm aufwachen • door, van het lawaai wakker worden

9    eine Rechnung über 10 Gulden • een rekening van 10 gulden

¶    pfui über dich! • foei (jij, voor jou)!